راهکارهای درمان کودکان بیش فعال

امروزه درمان کودکان بیش فعال به دلیل شیوع بالای این اختلال اهمیت به خصوصی گرفته است. کودکان بیش فعال با رفتارهایی چون بی قراری، کم توجهی و مشکل در سازمان دهی و برنامه ریزی وظایف توسط متخصص تشخیص داده می شوند. بزرگ کردن و تربیت کودک بیش فعال تلاش و زحمات زیادی را برای مراقبین در برخواهد داشت. روش های تربیتی والدین در روند رشد و تکامل کودکان بیش فعال نقش بارزی دارد به صورتی که عدم توجه به این مقوله، کودک را به سمت رفتارهای پرخطر در بزرگسالی سوق می دهد. در این مقاله به اقداماتی که والدین باید جهت درمان کودکان بیش فعال خود بپردازند می پردازیم.

موسسه مشاوره رهپویان آرامش در گرگان با همکاری با تیم مجربی از برترین روانشناسان آماده ارائه مشاوره در زمینه تربیت کودکان، ارتباط سازی با نوجوانان،مشاوره خانواده، مشاوره تحصیلی و حل کلیه مشکلات و مسائل روحی و فردی شما میباشد

نقش والدین در درمان کودکان بیش فعال
کودکان بیش فعال معمولا به صورت تکانشی عمل می کنند و توانایی لازم برای برنامه ریزی و سازمان دهی کارهای خود را ندارند. برآورده کردن خواسته های این کودکان و کنترل و نظارت بر فعالیت های آن ها دغدغه بسیاری از والدین می باشد. مراقبین با ایفای مناسب نقش خود، حمایت ها و آموزش های لازم، نقش کلیدی در درمان کودکان بیش فعال بازی می کنند. درمان پزشکی با تجویز دارو تنها برخی علائم را کاهش می دهد. اما برای درمان کودکان بیش فعال درمان دارویی به همراه دریافت مشاوره کودک و اتخاذ سبک تربیتی متناسب با ویژگی های کودکان بیش فعال، آن ها را برای زندگی مستقل در بزرگسالی آماده خواهد کرد. در ادامه مواردی که لازم است مراقبین به آن ها توجه داشته باشند ذکر شده است:

اختلال بیش فعالی را بشناسید
آشنایی والدین با اختلال بیش فعالی و آگاهی از نحوه برخورد با کودک و هدایت او، فرصتی مناسب برای موفقیت تحصیلی و شغلی او درآینده فراهم می کند. این کودکان مجموعه ای از نشانه ها و ویژگی های منحصر به خود را دارند. سعی کنید رویدادها و عوامل استرس زایی را که به افزایش بیش فعالی، رفتارهای تکانشی و حواس پرتی در کودک منجر می شود شناسایی کنید.

1. توجه به رژیم غذایی و مصرف داروها
داشتن رژیم غذایی مناسب در اختلال بیش فعالی بسیار اهمیت دارد. می توانید برای تعیین رژیم غذایی متناسب برای کودک خود با یک متخصص تغذیه مشورت کنید همچنین برنامه دارو درمانی کودک خود را دنبال کنید. در برخی از این کودکان دارو درمانی جز جدایی ناپذیر است.

2. روز به چند قسمت تقسیم کنید
مادران نقش مهمی در این کار ایفا می‌کنند. تقسیم‌بندی کردن روز به عنوان یکی از قدیمی‌ترین و موثرترین درمان بیش فعالی در کودکان کم سن و سال محسوب می‌شود. مادران باید تمام وظایف تحصیلی را که کودک می‌تواند در یک روز انجام دهد بنویسند. این برنامه شامل آماده شدن برای مدرسه، زمان پس از مدرسه، کارهای روزمره، شام، وقت انجام تکالیف، وقت آزاد و آماده شدن برای خواب است.

مادران باید هر روز مطابق با این برنامه عمل کنند. البته در این برنامه می‌توانید چند فعالیت خلاقانه و فعال قرار بدهید که می‌تواند برنامه‌ی روزانه را کمی پیچیده‌تر کند مانند تمرینات فوتبال در روزهای چهارشنبه و کلاس‌های بدنسازی در روزهای پنجشنبه. مادر باید بیش‌ترین تلاش خود را به کار ببندد و تا جایی که ممکن است برنامه‌های ثابتی برای هر روز تعیین کند.

موسسه مشاوره رهپویان آرامش در گرگان با همکاری با تیم مجربی از برترین روانشناسان آماده ارائه مشاوره در زمینه تربیت کودکان، ارتباط سازی با نوجوانان،مشاوره خانواده، مشاوره تحصیلی و حل کلیه مشکلات و مسائل روحی و فردی شما میباشد

3. عضویت در گروه حمایتی
می توانید به یک گروه حمایتی بپیوندید و ضمن برخورداری از احساس همدردی آن ها با شیوه های تربیتی جدید آشنا شوید و از تجارب موفق آنان استفاده کنید.

4. برقراری ارتباط موثر با کودک بیش فعال
باز نگه داشته پل ارتباطی میان والدین و کودک فوق العاده مهم است. سعی کنید رفتار خود را متناسب با سن کودک تنظیم کنید. باید بدانید که رفتارهای کودک به خاطر اختلال اوست نه این که قصد لجبازی کردن با شما را داشته باشد. کاهش اختلاف ها و تعارضات بین والدین و کودک در آموزش و پرورش آن ها نقش به سزایی دارد.

5. آرامش را فراموش نکنید
آرامش و تمدد اعصاب نیز به عنوان درمان بیش فعالی در کودکان کم سن و سال به شمار می‌رود. شما حداقل باید یک بار در روز از پنج تا ده دقیقه به آرام شدن و تمدد اعصاب فرزندتان کمک کنید. روی تخت یا زمین دراز بکشید، سرتان را روی بالش قرار دهید و بدن خود را با یک پتو بپوشانید. پس از آن، به کودک‌تان بگویید که در مورد احساس‌شان در روز گذشته صحبت کنند. مادران می‌توانند این فعالیت را به یک بازی تبدیل کنند، مثلا به فرزندتان بگویید که بیا تصور کنیم که یک بستنی هستیم که در نور خورشید ذوب می‌شویم و کم کم داخل بالش فرو می‌رویم. یا شما اقیانوسی هستید و نفس‌های‌تان مانند امواج اقیانوس هستند.

این بازی فعال کمک می‌کند که کودکان‌تان بتوانند به آرامش برسند، و عمیق‌تر نفس بکشند. شما می‌توانید هر زمانی که فرزندان‌تان از مدرسه به خانه برمی‌گردند یا قبل از خواب یا خوردن شام این بازی را با هم انجام بدهید، درست در همین زمان‌ها است که بچه‌ها می‌توانند بیش از حد تحریک شوند.

6. در نظر گرفتن تاثیر محیط
این کودکان در کنترل تمرکز خود مشکل دارند سعی کنید محیطی مناسب و به دور از شلوغی و رفت و آمد که باعث می شود حواس کودک به راحتی پرت شود فراهم کنید. محیطی که کودک در آن قرار دارد باید منظم و سازمان یافته باشد به طوری که بداند هر چیز در جای خود قرار دارد. مراقبین، خود باید الگوی نظم و ترتیب باشند.

7. استفاده از شیوه های تشویقی
موثرترین راه برای آموزش رفتار خوب در کودک بیش فعال، شکل دادن رفتار با تحسین و تشویق اوست چون این کودکان معمولا به ندرت تحسین می شوند در مقابل به دفعات مورد انتقاد قرار می گیرند. موفقیت های گام به گام در کودک را تشویق کنید و سعی کنید بازخورد فوری نشان دهید. این شیوه های تشویقی می تواند به افزایش توجه، تمرکز و کنترل انگیزه های ناگهانی در کودک بیش فعال کمک کند. پاداش فوری بهتر از وعده پاداش در آینده نتیجه می دهد همچنین پاداش های کوچکی که به پاداش بزرگ منتهی می شوند نیز موثر هستند. سعی کنید به پاداش هایی که تعیین کرده اید پایبند باشید.

8. انتظارات و قوانین را واضح بیان کنید
فعالیت ها را متناسب با توانایی کودک تعیین کنید. قوانین باید به صورت شفاف و خلاصه باشد. مطمئن شوید کودک وظایفش را متوجه شده است از او بخواهید یک بار برای شما تکرار کند. کودک باید بداند که شما دقیقا چه انتظاراتی از او دارید. وظایف را به گام های کوچکتر تقسیم کنید. برای انجام تکالیف درسی یا وظایفی که به تمرکز احتیاج است، زمانی برای استراحت کودک در نظر بگیرید.

9. ایجاد یک الگوی ثابت و پایبندی به آن
اگر قوانین و وظایف مطابق با الگوهای قابل پیش بینی باشد کودکان بیش فعال، در انجام آن موفق تر عمل خواهند کرد. قوانین را ساده و واضح بیان کنید. می توانید قوانین را بر روی کاغذ بنویسید و آن را در اتاق کودک قرار دهید. ایجاد و حفظ ساختار به عهده مراقبین است. شرایط باید به گونه ای باشد که کودک بداند که انتظار چه چیزی را باید داشته باشد و شما از او چه انتظاری دارید. آداب ساده ای برای غذا خوردن، بازی کردن، خوابیدن در نظر داشته باشید همچنین زمان مشخصی را برای انجام تکالیف مدرسه انتخاب کنید و تکالیف را به طور روزمره بررسی کنید.

10. پر کردن زمان های خالی کودک
سعی کنید کودک بیش فعال را به انجام فعالیت های دلخواه خود سرگرم کنید. او را در کلاس‌های ورزشی، هنری یا موسیقی ثبت نام کنید. از او بخواهید در کارهای ساده‌ی منزل مانند آشپزی یا تمیزکاری به شما کمک کند.

 تاثیر فعالیت فیزیکی بر کودکان بیش‌فعال
کودکان بیش فعال انرژی زیادی دارند فعالیت فیزیکی می تواند به کودک بیش فعال کمک کند تا انرژی خود را تخلیه کنند. مثلا می توانید از انرژی زیاد در این کودکان برای مهارت در یک رشته ورزشی استفاده کنید. ورزشی را بیابید که کودک از آن لذت می برد و با توانایی های او همخوانی دارد. فعالیت فیزیکی مزایای زیادی دارد؛ به عنوان مثال می تواند موجب افزایش تمرکز در آن ها شود همچنین اضطراب و افسردگی کودک را کاهش داده و به بهبود خواب در این کودکان کمک می کند.

 11. کیفیت خواب کودک بیش فعال
داشتن خواب کافی و به موقع می تواند به کاهش نشانه های بیش فعالی کمک کند. برنامه ریزی برای زمان خواب ثابت و زود هنگام در کودک بیش فعال می تواند موثرترین روش برای مقابله با این مشکل باشد. با افزایش برنامه تحرک و فعالیت کودک و حذف کافئین از رژیم غذایی می توانید برنامه خواب او را بهبود بخشید.

12. ماساژ قبل از خواب می‌تواند بسیار تاثیرگذار باشد
ماساژ قبل از خواب یکی از اصلی‎ترین درمان‌های طبیعی خانگی برای درمان بیش فعالی  در کودکان کم سن و سال است. ماساژ روش مؤثری برای کودکان مبتلا به بیماری بیش‌فعالی است . این روش درمانی در واقع برای آرامش دادن به کودک است. با توجه به تحقیقات منتشر شده در ژورنال نوجوانان، ماساژ می‌تواند تأثیر زیادی روی نگرش و خلق و خوی بچه‎ها داشته باشد. برای برخی از کودکان مبتلا به علائم بیش فعالی اگر ماساژ درمانی به مدت ۲۰ دقیقه و دو بار در هفته و به مدت یک ماه انجام شود، نه تنها خلق و خوی‎شان در مدت کوتاهی بهبود قابل‎توجهی می‎یابد، بلکه در کلاس هم به مدت طولانی رویکرد و حالت قدرتمند خواهند داشت. اگر وقت کافی ندارید و نمی‎توانید کل بدن فرزند عزیزتان را یک ماساژ حسابی بدهید، می‌توانید پاهایش را ماساژ دهید. اگر فرزندتان خواب‎آلود بود، این فعالیت قبل خواب ممکن است راه خوبی باشد برای این‎که خواب خوبی را در طول شب تجربه کنند.

13. بهبود مهارت‌های ارتباطی در کودک بیش فعال
آموختن مهارت ها و قواعد اجتماعی برای کودکان بیش فعال دشوارتر از کودکان معمولی است. برای آموزش کودک زمان کافی صرف کنید. موقعیت های مختلف اجتماعی را در قالب نقش ها با کودک خود تمرین کنید و سپس نقش خود را برعکس کنید به طوری که بتواند معنی حالت چهره و زبان بدن دیگران را بفهمد. سعی کنید آموزش همراه با بازی و سرگرم کننده برای باشد. در نهایت کودک بتواند تعامل بهتری با دیگران داشته باشد.

 سخن آخر
تجویز دارو برای درمان کودکان بیش فعال آن ها را در برابر عوارض دارو آسیب پذیر می نماید. با وجود پیشرفت علم همچنان داروهای مورد استفاده برای درمان کودکان بیش فعال با آثار جانبی چون بی اشتهایی، گیجی، کابوس های شبانه کودک همراه است. بنابراین اتخاذ درمان های بدون دارو اهمیت به سزایی به خود می گیرد. والدین با دریافت کمک تخصصی از مشاوران مرکز هنر زندگی می توانند از خدمات درمان بدون دارو بهره مند شوند.

موسسه مشاوره رهپویان آرامش در گرگان با همکاری با تیم مجربی از برترین روانشناسان آماده ارائه مشاوره در زمینه تربیت کودکان، ارتباط سازی با نوجوانان،مشاوره خانواده، مشاوره تحصیلی و حل کلیه مشکلات و مسائل روحی و فردی شما میباشد