دخالت دیگران در تربیت کودکان

مادرها دائم زیر ذره‌بین نگاه دیگران‌اند که چطور از بچه‌های خود مراقبت می‌کنند؛ چه رفتاری با او دارند و چگونه با آنها برخورد می‌کنند. این اتفاق‌های روزهای مادرانه برای هرکس متفاوت است و اثری که بر تربیت بچه‌ها می‌گذارد از هر فردی به فرد دیگر فرق می‌کند. خاطره مشترک همه مادرها می‌گوید که پیشنهادهای دیگران در دوران نوزادی بچه‌ها به اوج خود می‌رسد و اتفاقا این دوران همان دوره‌ای از رشد است که در آن، هم رشد جسمی کودک شکل می‌گیرد و هم رشد عاطفی او. حرف و حدیث‌های اطرافیان درباره مراقبت از نوزاد و راهکارهایی که ارائه می‌دهندگاهی کمک‌کننده است، گاهی مادران را گیج و گاهی هم افسرده می‌کند. بعضی از مادرها راهنمایی بزرگ‌ترها را کنایه‌ای بر ناتوانی خود در مادری می‌دانند و از آن همه راهنمایی و به‌اصطلاح دخالت احساس ناخوشایندی پیدا می‌کنند. اما چگونه می‌شود اینگونه تنش‌ها را در روزها و ماه‌های اولیه مادرشدن به حداقل رساند تا مادران به جای اینکه از راهنمایی دیگران سود ببرند اثر منفی آن را در رشد نوزاد خود دخیل نکنند؟ این مقاله را بخوانید، تا یادبگیرید در شرایطی شبیه به این چگونه باید رفتار کنید.
 

1. قوانین را تحت هیچ شرایطی تغییر ندهید :
قوانین باید ثابت باشد و پدر و مادر و اطرافیان نزدیک باید در این زمینه هماهنگی داشته باشند . تحت هیچ شرایطی رفتارمان نباید در مقابل کودک تغییر دهیم . اگر کودکان ، بخشی از روز را با والدینتان سپری می‌کنند، باید این توضیح دهید  و از آنان بخواهیم در نبود شما  ، این قوانین را اجرا کنند. اما  بهتر است که مادر، این خواهش را از والدین خود و پدر هم این خواهش را از والدین خود نماید  کدورتی پیش نیاید. رودربایستی والدین نزد دیگر اشخاص و نشان ندادن رفتار همیشگی با کودک  همیشگی، به معنای عدم قاطعیت والدین درمورد کودکان است. قطعا پدربزرگ و مادربزرگ‌ها، دوست دارند نوه مؤدب و مبادی آدابی داشته باشند و رعایت می‌کنند به شرط آنکه قوانین را با آرامش و قاطعیت با آنها در میان بگذارید و سعی کنید برای انجام هر رفتار دلیل آنرا نیز توضیح دهید . ممکن است مادربزرگی بگوید خب مگر شما چطور بزرگ شده و تربیت شده اید ؟ در جواب این مساله باید برای آنها توضیح دهید که هر کسی یک شیوه تربیتی را برای فرزندش صلاح میداند و الان دوره و زمانه تغییر کرده . شاید آن زمان تلوزیون و برنامه های آن تنوعی نداشت که کودک زمان زیادی را به تلوزیون دیدن بگذراند پس بهتر است الان در این زمانه زمان مشخصی برای تلویزیون دیدن کودک تعیین کنیم .

موسسه مشاوره رهپویان آرامش در گرگان با همکاری با تیم مجربی از برترین روانشناسان آماده ارائه مشاوره در زمینه تربیت کودکان، ارتباط سازی با نوجوانان،مشاوره خانواده، مشاوره تحصیلی و حل کلیه مشکلات و مسائل روحی و فردی شما میباشد

2. همیشه اوضاع را تحت نظر داشته باشید و مدیریت کنید .
گاهی مواقع تحت نظر نگرفتن اوضاع باعث بروز حرکات نسنجیده کودک و دخالت دیگران می‌شود. مثلا وقتی کودک ، شروع به بازی خطرناک میکند و ما هیچ عکس و العملی نشان نمیدهیم و همین امر باعث صدمه به اشیا و یا خود کودک میگردد این‌جا، مقصر والدین هستند ! زیرا باید بموقه وارد عمل شوند و جلوی کودک را بگیرند و مانع از دخالت دیگران در تربیت کودک خود شوند .

3. کودکان ، را همیشه  زیر نظر بگیرید :
"پیش ما، به نوه‌ام چیزی نگو" یا "بچه ام در خانه ما آزاده هر کاری بکنه "؛شاید در این حالت گوشزد کردن رفتار صحیح به کودک ناممکن شود و اما  بهتر است راهی بغیر از حرف زدن پیدا کنیم. استفاده از زبان اشاره اینجا به کمک شما خواهد آمد شما میتوانید  با لبخند یا چشمک زدن یا فرستادن بوسه برای کودک، وقتی که کار خوبی میکند یا یک اخم یواشکی یا درشت کردن چشمها ، وقتی کار بدی انجام داد  رفتار غلط یا درست را به او یاد آوری کنید .حتی صحبتهای درگوشی با کودک نیز میتواند کمک کننده باشد .

4. یادآوری کردن قوانین
پیش  از رفتن به میهمانی، چند قانون اصلی رفتارهای صحیح را بصورت خلاصه ، به کودکان یادآوری کنید. جملاتی که استفاده میکنید باید کوتاه و واضح باشند و درطی  مسیر، مثلا در ماشین، چند بار تکرار شوند؛ بعنوان مثال  "بیشتر از دوتا شکلات نباید برداری" یا "تا چیزی تعارف نکردند،  دست به چیزی نزن ". اما قانونها نباید زیاد و طولانی باشند  . اگر کودکان ، قوانین خانه را درک کنند و اگر والدین ، در برخورد با آنها، ثات قدم باشند  و قاطعیت داشته باشند، در موارد گذرا، رفتار بچه‌ها تغییر نمی‌کند.

5. خودتان را کنترل کنید.
بدترین کاری که ممکن است از شما سر بزند این است که با خشم با کسانی که در تربیت فرزند شما دخالت می‌کند، روبرو شوید. احساساتی بودن هنگام صحبت درباره تفاوت‌های تربیتی، آن هم با والدین همسرتان، تنها اوضاع را پیچیده‌تر می‌کند؛ بنابراین قبل از شروع صحبت، خودتان را آرام کنید.

6. با همسر خود یک جبهه متحد تشکیل دهید.
اگر خانواده‌های شما و همسرتان، متوجه هر گونه درگیری بین شما و همسرتان شوند، ممکن است از آن استفاده کنند و به جای شما در مسائل فرزندتان تصمیم بگیرند. به همین دلیل بسیار مهم است که هنگام روبرو شدن با چنین رفتارهایی، با همسرتان هماهنگ و همراه باشید. درصورتی که هر دوی شما باهم باشید بستگان شما محتمل‌تر است که صحبت‌های شما را جدی بگیرند.

7. نگرانی هایتان را با احترام بیان کنید.
مدیریت کردن این بحث کار بسیار ظریفی است. ممکن است برخی ناراحت شوند، عصبانی شوند و یا غرورشان خدشه دار شود؛ که به همین خاطر هم بهتر است که همسرتان خود با خانواده اش صحبت کند. کلید موفقیت این است که در حین صحبت با والدین همسر، والدین خودتان و بستگانتان احترام را رعایت کنید و همزمان قاطع و واضح صحبت کنید.

8. ببینید کدام قوانین را می‌توانید گاهی نادیده بگیرید.
درحالیکه نمی‌خواهید از جایگاه خود کوتاه بیایید، خوب است تصمیم بگیرید که کدام قوانین تربیتی را می‌توانید گاهی ساده‌تر بگیرید چرا که گاهی بحث کرن اوضاع را پیچیده‌تر می‌کند. اگر دیگرانی مسئول مراقبت از فرزند شما هستند، شاید لازم باشد مشخص کنید که کدام قوانین انعطاف پذیرند و کدام قاطعانه پابرجا می‌مانند.

9. در صورتی که با وجود صحبت‌های شما، دخالت‌ها ادامه پیدا کرد، باید به آن‌ها یادآوری کنید.
اگر در شرایطی، مادر یا پدر شوهر، خواهرتان یا خانواده خودتان در تربیت فرزندشما دخالت کردند، چون صحبت‌های شما را فراموش کرده‌اند و یا به این خاطر که به آن اهمیتی نمی‌دهند، در همان لحظه به آن‌ها یادآوری کنید که دوباره دارند همان کار را تکرار می‌کنند.

تاثیر دخالت دیگران در تربیت فرزند، بر فرزندان
اگر قرار باشد در صورت بروز اشتباه یا خطا از سوی فرزندان، به جای شما دایی، عمه، خاله یا عمو او را بازخواست کنند و یا زمانی که او کاری خلاف قوانین تربیتی شما انجام می‌دهد و پدربزرگ، مادربزرگ، به جای شما تصمیم می‌گیرند و به او می‌گویند که اشکالی ندارد، آنگاه کودک دچار گیجی می‌شود! در مواردی حریم شخصی او توسط سایرینی جز پدر و مادر او خدشه دار می‌شود و در جایی برای رهایی از قوانین به دیگرانی به جز خانواده پناه می‌برد. «من بستنی می‌خوام مادر بزرگ، اما مادرم اجازه نمی‌ده بخورم.»

این کار احساس امنیت را از فرزند شما می‌گیرد، چرا که خیلی زود کودک با چندین والد روبرو می‌شود و مجبور است همه را راضی نگاه دارد. او در چنین شرایطی می‌آموزد که به همه چشم بگوید. از کودکی که در چنین خانواده‌ای تربیت و رشد پیدا می‌کند، هرگز نمی‌توان انتظار داشت که شخصیتی مستقل داشته باشد.

نکات مهم در تربیت کودکان :
- بهتر است برای کودک یک اسباب‌بازی محبوب خود را بهمراه ببرید بخاطر اینکه اگر بچه صاحب‌خانه به او اسباب‌بازی نداد حوصله‌اش سر نرود و یا بتواند آن را با اسباب‌بازی کودک دیگر مبادله کند و سرگرم شود.
- لازم نیست درباره شیوه تربیتی کود خود با غریبه‌ترها که ارتباط چندانی با شما ندارند صحبت کنید زیراممکن است حساس شوند و بخواهند در این زمینه اظهار نظر کنند .
- ضمنا والدین باید همواره یکدیگر را تایید کنند و هماهنگی لازم را داشته باشند چنانچه کوچکترین ناهمانگی وجود داشته باشد از چشم تیزبین کودکان مخفی نخواهد ماند و باعث استفاده کودک از این نقطه ضعف شما میگردد.
- درصورت امکان پس از دوسالگی بهتر است یا کودک را به مهد کودک بفرستید یا برای او پرستاری بگیرید  تا براحتی بتوانید درباره مسایل تربیتی دستورات لازم را به او گوشزد کنید .
- روابط محدود ولی عمیق و سالم خیلی بهتر است از روابط نامحدود و ناسالم.  اگر فکر میکنید رابطه با افرادی باعث ایجاد اخلاق غلط در کودک شما میگردد بهتر است رابطه ها را کمتر کنید.

وظیفه والدین در قبال تربیت فرزند

۱. اتخاذ تصمیم‌های سختی که دوست ندارید
اگر فرزند شما هرگز از دست شما ناراحت نشده احتمالا به خوبی کارتان را انجام نمی‌دهید. به یاد داشته باشید که لازم نیست همیشه بابت تصمیماتتان توضیحات طولانی بدهید. برای مثال، گفتن اینکه «خطرناک است» هنگامی که کودک شما می‌پرسد، که آیا می‌تواند از چاقو استفاده کند، باید کافی باشد.

۲. آموزش استقلال به فرزندان
یکی از وظایف شما در قبال فرزندتان این است که به فرزندانتان مسئولیت‌هایی درخور سنشان بدهید تا یاد بگیرند مستقل باشند. زمانی فرا می‌رسد که کودک شما باید یاد بگیرد چگونه احساسات خود را آرام کند، بند کفش‌هایش را ببندد، نامش را بنویسد و با کسی که او را اذیت می‌کند روبرو شود. با گذشت زمان، او نیاز به توسعه مهارت‌هایش دارد. او باید یاد بگیرد که چگونه کارهایش را انجام دهد، به سراغ مواد مخدر نرود، رانندگی کند و... در واقع، فرزند شما باید یاد بگیرد که هرچه بزرگتر می‌شود، مسئولیت‌های بیشتری هم به عهده اش قرار می‌گیرند.

۳. فرزند شما باید پاسخگو باشد
شما مسئول این هستید که فرزندتان را طوری تربیت کنید که همواره برای اقداماتش پاسخگو باشد. حداقل کاری که می‌توانید در این خصوص انجام دهید، این است که وقتی رفتار مناسبی ندارد، محدودیت‌هایی تنظیم کنید. برای مثال، اگر از انجام تکالیفش سرباز می‌زند، می‌توانید تلویزیون را خاموش کنید و بگوئید: «تماشای تلویزیون بخشی از تکلیف تو نیست. وقتی کارهایت تمام شد می‌توانی تلویزیون ببینی» یا خیلی ساده و قاطع بگویید: «ما در این خانه اینگونه صحبت نمی‌کنیم» و یا اینکه تنبیه‌ها می‌تواند جدی‌تر شود مثلا اینکه تعطیلات آخر هفته تا زمانی که تکالیفش را انجام دهد، به تعویق بیافتد.

۴. تمام تلاش خود را بکنید
این تمام کاری است که از دستتان بر می‌آید. والد بودن، یک فعالیت متعادل و دائمی است. تلاش شما باید این باشد که جایی در میانه‌ی بیش از حد تلاش کردن و بسیار کم تلاش کردن پیدا کنید و در آن بمانید. نه خیلی نرم، نه خیلی سخت. پدر یا مادر بودن گاهی شبیه به طناب بازی است، برای پیدا کردن تعادل گاهی لازم است به عقب برگردید یا مکث کنید.

موسسه مشاوره رهپویان آرامش در گرگان با همکاری با تیم مجربی از برترین روانشناسان آماده ارائه مشاوره در زمینه تربیت کودکان، ارتباط سازی با نوجوانان،مشاوره خانواده، مشاوره تحصیلی و حل کلیه مشکلات و مسائل روحی و فردی شما میباشد